Bệnh quai bị là loại bệnh nhẹ nhưng nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến não như: viêm màng não và nguy hiểm hơn là sưng tinh hoàn, xảy ra ở nam giới trường thành với nguy cơ mắc phải là 20-30%.
Đại
cương : Là
một bệnh truyền nhiễm, thường xẩy ra vào mùa đông – xuân. Có
đặc điểm là sưng đau các tuyến nước bọt nhất là tuyến mang
tai. Đôi khi có thương tổn ở tinh hoàn hoặc các hệ thần
kinh.
Thường gặp ở trẻ nhỏ 5~8
tuổi. Lây trực tiếp khi gần
bệnh nhân nói, ho hoặc hắt hơi.
Còn gọi là Lưu Hành Tính
Tai Tuyến Viêm, Trá Tai, Trư Đầu Phì, Tuyến Mang Tai Viêm,
Trá Tai, Hà Mô Ôn.
Nguyên
nhân :
Nguyên nhân do dịch độc
qua mũi miệng vào thiếu dương, đi theo đởm kinh ra ngoài
sinh bệnh. Đởm và Can có quan hệ biểu lý, Nếu nhiệt độc từ
Thiếu Dương truyền sang Quyết Âm có các triệu chứng của Can
và kinh can kèm theo như Viêm tinh hoàn, hôn mê co giật
(biến chứng viêm não) .
thì có thể gây ra chứng
kinh quyết và dịch hoàn sưng.
Điều
trị :
a. Thể nhẹ: Không sốt
hoặc sốt nhẹ. Sưng đau một bên hoặc 2 bên mang tai, vùng má
dưới tai đau và sưng dần lên. Rêu lưỡi trắng mỏng, mạch Phù.
Nếu không có biến chứng thì sau vài ngày (4-5 ngày) bệnh sẽ
khỏi.
b. Thể nặng: Má sưng to,
cứng, ấn đau, khó há miệng, nuốt khó, sốt, đầu đau, khát,
nước tiểu vàng, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch Phù Sác hoặc
Hoạt Sác. ở thể này có thể gây biến chứng viêm màng não,
viêm teo dịch hoàn, buồng trứng. Một bên tinh hoàn sưng đỏ
và đau, có khi cả hai bên đều sưng. Sau đó khỏi sau 10 ngày
nhưng sau 2 tháng mới biết rõ có teo dịch hoàn hay không.
Pháp : sơ phong thanh
nhiệt tán kết
Sài hồ
|
15
|
Hoàng cầm
|
15
|
Bản lam căn
|
15
|
||
Long đởm thảo
|
15
|
Xích thược
|
10
|
Uất kim
|
10
|
Nguyên hồ
|
5
|
Bài 2
Sài hồ
|
8
|
Ngưu bàng
|
8
|
Cương tàm
|
8
|
||
Thăng ma
|
6
|
Cát cánh
|
6
|
Thuyền thoái
|
6
|
Cát căn
|
15
|
Thiên hoa
|
10
|
Thạch cao
|
20
|
Cam thảo
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Châm Cứu
Dùng Ế phong, Giáp xa,
Hợp cốc,.
Nếu có sốt thêm Khúc
trì,
. Sưng đau nhiều thêm
Thiếu thương, Thương dương [đều châm ra máu].
. Dịch hoàn sưng thêm
Huyết hải, Khúc tuyền, Tam âm giao, Hành gian.
+ Cứu Bấc Đèn (Đăng Hỏa
Cứu Pháp): Huyệt Quang thái + Giác tôn.
Dùng 2 cọng Tâm bấc
(Đăng tâm thảo), nhúng vào dầu thực vật, đốt lên. Nhắm đúng
huyệt Quang thái hoặc Giác tôn, châm nhanh vào da (nghe thấy
bộp hoặc kêu ‘xèo’ và tắt lửa là được) rút ra ngay. Làm một
lần thì hết sưng. Nếu chưa khỏi hẳn, hôm sau làm lại một lần
nữa
Bôi ngoài : Hạt Gấc mài
với Dấm thanh cho sền sệt, bôi.
Kiêng kị: Cách ly cho đến
sau khi khỏi xưng 4 ngày, cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ,
kiêng cay đắng, nên ăn lỏng và mềm, không động chạm đè nén
chỗ đau
0 nhận xét :
Đăng nhận xét