Dấu hiệu nhận biết quai bị

Theo thống kê từ Bộ Y tế, hằng năm, các tỉnh, thành trong cả nước đều có rất nhiều các ca mắc bệnh quai bị. Bệnh thường xuất hiện nhiều vào mùa xuân, hè. Mọi người đều có nguy cơ mắc bệnh quai bị, nhưng thường gặp nhất là ở trẻ em dưới 15 tuổi, nhất là trẻ từ 6-10 tuổi. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ có những biến chứng nặng nề.

 

Bệnh quai bị do virus có tên khoa học là Paramyxovirut gây nên. Bệnh xuất hiện ở những nơi đông người như nhà trẻ, trường học, ký túc xá, khu tập thể… do lây lan chủ yếu qua đường hô hấp do nước bọt bị nhiễm trùng khi người bệnh nói chuyện, ho hoặc hắt hơi.

Nếu người bệnh lơ là, không điều trị kịp thời sẽ có những biến chứng nặng nề. Biến chứng thường gặp nhất của bệnh quai bị là viêm màng não. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể bị biến chứng viêm tinh hoàn hay viêm buồng trứng, thường xảy ra ở tuổi dậy thì. Viêm buồng trứng thường hiếm gặp hơn viêm tinh hoàn, xuất hiện khi triệu chứng sưng vùng mang tai đã giảm. Đây là biến chứng cần điều trị đúng và kịp thời để tránh di chứng vô sinh sau này. Với bé gái, khi có biến chứng viêm buồng trứng sẽ có triệu chứng đau bụng nhiều và cần được siêu âm để chẩn đoán. Ngoài ra, còn có nhiều biến chứng khác như viêm tụy cấp, viêm não, viêm cơ tim, nhưng rất hiếm gặp.

Hiện nay, bệnh quai bị chưa có thuốc đặc trị mà chủ yếu là điều trị triệu chứng và nâng đỡ cơ thể. Nằm nghỉ tuyệt đối khi có sưng tinh hoàn. Cần cách ly bệnh nhân ít nhất 10-15 ngày từ khi phát bệnh. Vệ sinh răng miệng, ăn lỏng, giảm đau, hạ sốt bằng paracetamol. Với trường hợp viêm tinh hoàn, cần mặc quần lót nâng tinh hoàn để giảm đau và dùng corticoid liều cao ngay từ đầu, thường dùng prednisolon 60mg/ngày, sau đó giảm dần trong 7-10 ngày.

Bệnh quai bị thường rất dễ nhận biết với triệu chứng sưng đau vùng mang tai, do viêm sưng tuyến nước bọt vùng mang tai. Trước khi sưng 1 – 2 ngày, một số trẻ có cảm giác đau, khó nhai. Vùng mang tai có thể bị sưng cùng lúc hai bên và xuất hiện rất nhanh, đêm hôm trước bình thường, nhưng hôm sau sưng to cả hai bên. Cũng có thể sưng một bên, sau đó vài ngày sưng bên kia. Bên cạnh triệu chứng sưng vùng mang tai, trẻ có thể kèm theo sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, buồn nôn, ói. Đa số các trường hợp thường sốt nhẹ và chỉ kéo dài 1 – 2 ngày. Triệu chứng của bệnh sẽ tự lui dần sau 5-7 ngày nếu không có biến chứng. Vùng mang tai sẽ giảm sưng dần, trẻ ăn uống sẽ dễ hơn và hồi phục hoàn toàn sau 7-10 ngày.

Về cách phòng bệnh, điều trước tiên người bệnh phải được cách ly tại nhà. Khi tiếp xúc với người bệnh phải mang khẩu trang. Thời gian cách ly người bệnh trong khoảng 10 ngày kể từ khi bắt đầu sưng tuyến mang tai. Ngày nay, mọi người thường được tiêm phòng để tạo miễn dịch chủ động như dùng vaccine Trimovax hay MMR. Vaccine không nên tiêm cho trẻ dưới 1 tuổi, tuy nhiên, nếu trẻ sống trong môi trường dịch bệnh có thể tiêm ngừa từ 9 tháng tuổi. Không tiêm cho phụ nữ có thai, người bị dị ứng với vaccine, người đang dùng thuốc gây giảm miễn dịch như corticoid, thuốc điều trị ung thư, người đang điều trị với tia phóng xạ,…

Khi trẻ có các dấu hiệu quai bị, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để xác định. Nếu đúng là bệnh quai bị, thì cần chăm sóc trẻ theo sự hướng dẫn của bác sĩ, như: Hạ nhiệt bằng cách lau mình trẻ bằng nước ấm (không được lau bằng nước lạnh); cho trẻ uống nhiều nước và súc miệng bằng nước muối sinh lý hay nước súc miệng có bán tại các hiệu thuốc nhằm chống khô miệng; cho trẻ ăn loãng hoặc ăn bằng ống hút nếu trẻ khó nuốt; cho trẻ nằm trên giường với một chai nước nóng bọc trong khăn để áp vào bên má bị đau; không được cho trẻ nô đùa, chạy nhảy vì những hoạt động này rất dễ dẫn đến biến chứng ở tinh hoàn. Cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được khám và điều trị kịp thời khi có các biểu hiện biến chứng.

Read More

Quai bị - nguyên nhân hiếm muộn của chàng

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng hiếm muộn của các chàng, trong đó những biến chứng của bệnh quai bị cũng được coi là một thủ phạm của sự hiếm muộn.

Quai bị là bệnh nhiễm khuẩn do Myxo virus gây ra. Bệnh thường xuất hiện vào mùa xuân – hè và hiện chưa có thuốc đặc trị.

Bệnh lây truyền qua nước bọt và nước tiểu của người bệnh và phổ biến ở quãng độ tuổi từ 3 – 14 tuổi, 5 – 9 tuổi và thanh niên 18 – 20 tuổi. 

Miễn dịch sau khi bị bệnh quai bị khá bền vững, khi đã mắc bệnh một lần hoặc được tiêm phòng vaccine hầu hết bệnh nhân đều không mắc lại.

Biến chứng do bệnh quai bị ít, tuy nhiên rất nặng nề. Nếu coi thường không được phát hiện và điều trị kịp thời bệnh còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não đặc biệt có thể gây vô sinh đối với bé trai sau này do viêm tinh hoàn, đái tháo đường do viêm tụy kéo dài.

Viêm tinh hoàn là biến chứng thường gặp nhất của bệnh quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì. Khi bị viêm, tinh hoàn đau và sưng to, thường kèm với sốt. Khi quai bị biến chứng, quá trình teo tinh hoàn sẽ liên tục tiếp diễn trong vòng 1-6 tháng sau.

Điều này sẽ khiến quá trình sản sinh tinh trùng của các chàng sẽ giảm dần và có thể bị mất hẳn. Nếu không may bị viêm cả hai bên tinh hoàn thì sẽ dẫn đến vô sinh hoàn toàn.

Đề phòng biến chứng vô sinh của quai bị

Bài toán của giảm thiểu tác hại của di chứng trên tinh hoàn kịp thời và đúng cách để bệnh không gây di chứng vô sinh:

Trước hết các chàng phải được áp dụng các biện pháp điều trị như nghỉ ngơi tại chỗ, khi tinh hoàn sưng thì phải nghỉ tuyệt đối.

Bên cạnh đó việc chườm mát tinh hoàn, dùng thuốc hạ sốt, giảm đau, sử dụng thuốc kháng viêm. Nếu có thể, hãy đưa bệnh nhân đến các trung tâm điều trị vô sinh để xin trữ lạnh tinh trùng khi chất lượng tinh trùng chưa giảm nhiều.

Lưu ý:

Bệnh quai bị chỉ gây biến chứng với nam giới còn đối với phụ nữ bị quai bị, viêm buồng trứng rất hiếm gặp và ít ảnh hưởng đến khả năng sinh đẻ. Thậm chí, quai bị có thể xảy ra ở thai phụ trong thời kỳ 3 tháng đầu nhưng trẻ sinh ra không bị dị tật bẩm sinh.

Read More

Quai bị gây viêm tinh hoàn ở nam giới

Quai bị là bệnh thường gặp nhưng không phải ai cũng có đầy đủ kiến thức về bệnh. Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não và đặc biệt, nguy hiểm hơn cả là gây vô sinh ở nam giới do viêm tinh hoàn, đái tháo đường do viêm tụy kéo dài.

 

 

Theo các bác sĩ tại trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Hà Nội, quai bị là bệnh nhiễm khuẩn do Myxo virus gây ra. Bệnh thường xuất hiện vào mùa xuân , hè và hiện chưa có thuốc đặc trị. Bệnh lây truyền qua nước bọt và nước tiểu của người bệnh và phổ biến ở độ tuổi từ 3 – 14 tuổi, 5 – 9 tuổi và thanh niên 18 – 20 tuổi.

 

Viêm tinh hoàn là biến chứng thường gặp nhất của bệnh quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì. Khi bị viêm, tinh hoàn đau và sưng to, thường kèm với sốt. Khi quai bị biến chứng, quá trình teo tinh hoàn sẽ liên tục tiếp diễn trong vòng 1-6 tháng sau khiến quá trình sản sinh tinh trùng giảm dần và có thể mất hẳn. 

 

Viêm tinh hoàn xảy ra cũng tùy vào sức khỏe, khả năng miễn dịch của mỗi người, thường xảy ra 1 bên. Tỷ lệ viêm tinh hoàn 2 bên ít hơn. Sau khi viêm tuyến nước bọt từ 5 - 7 ngày thì xuất hiện viêm tinh hoàn. Bệnh nhân thấy xuất hiện sốt trở lại, đôi khi nhiệt độ còn tăng hơn lúc ban đầu của viêm tuyến nước bọt. Tinh hoàn sưng to, đau. Sờ vào tinh hoàn thấy chắc. Da bìu bị phù nề rõ rệt, căng, bóng, đỏ.

 

Hiện nay, tất cả các cơ sở y tế đều có tiêm phòng vắc xin cho loại bệnh này, thường kết hợp với phòng sởi và rubella (Trimovax, MMR). Các bác sĩ cảnh báo không nên tiêm vắc xin cho trẻ dưới 1 tuổi (tuy nhiên nếu trẻ sống trong môi trường tập thể, có thể tiêm ngừa từ 9 tháng tuổi), phụ nữ có thai, người bị dị ứng với thuốc chủng, người đang dùng thuốc gây giảm miễn dịch (corticoid, thuốc điều trị ung thư), người đang điều trị với tia phóng xạ. Phòng bệnh quai bị thụ động với globulin miễn dịch, dùng cho người tiếp xúc với virus quai bị mà chưa được tiêm vắc xin trước đó.

 

Các bác sĩ tại trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Hà Nội cũng cho biết thêm, nếu trường hợp nam giới đã từng mắc bệnh quai bị thì tốt nhất nên đếnTrung tâm y tế để kiểm tra xem có biến chứng gì không. Trong trường hợp bệnh nhân có những biểu hiện lạ như tinh hoàn sưng tấy, đau, phù nề thì việc kiểm tra càng cần thiết.

 

Trên đây là những chia sẻ : “Bệnh quai bị có thể gây viem tinh hoan ở nam giới của bác sĩ thuộc trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Hà Nội” . Nếu bạn còn muốn tìm hiểu thêm về vấn đề nêu trên hãy nhấp chọn [tư vấn trực tuyến] hoặc gọi theo đường dây nóng 04 20202020 để được các chuyên gia chuyên khoa tư vấn cụ thể . Sau khi tư vấn trên hệ thống bạn có thể đặt hẹn trực tuyến với các chuyên gia chuyên khoa để được: miễn phí đăng kí khám, ưu tiên khám trước, hưởng ưu đãi mọi mặt.

Read More

Chớ xem thường bệnh quai bị

Đây là một bệnh nhẹ nhưng nếu coi thường có thể gây những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, đặc biệt là vô sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Viêm tinh hoàn là biến chứng thường gặp nhất của bệnh quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì. (Hình minh họa)

Gần đây, có nhiều trường hợp bị bệnh quai bị tại Hà Nội và một số tỉnh lân cận. Bệnh thường xuất hiện vào mùa xuân, hè và chưa có thuốc đặc trị.

PGS.TS Phạm Ngọc Đính – Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư cho biết, quai bị là một bệnh cấp tính do nhiễm virus và dễ lây lan.

Khi đã mắc bệnh một lần hoặc được tiêm phòng vaccine (khoảng 95% số người sau khi tiêm vaccine quai bị được miễn dịch bảo vệ lâu dài, có thể suốt đời), hầu hết bệnh nhân đều không mắc lại.

Bình thường, bệnh mắc ở trẻ em, tuy nhiên, với sự phổ biến của vaccine chủng ngừa, hiện nay trên thế giới người ta thấy khoảng 50% trường hợp bệnh quai bị xuất hiện ở thanh niên.

Biểu hiện rõ nhất của bệnh là sốt và sưng một hoặc cả hai bên tuyến mang tai, đôi khi cả tuyến dưới lưỡi và tuyến hàm trên. Có tới 40-50% số người bị nhiễm virus quai bị có liên quan đến các triệu chứng đường hô hấp, nhất là người bệnh dưới 15 tuổi.

Biểu hiện của biến chứng viêm tinh hoàn là sau 7-10 ngày, bệnh quai bị đã thuyên giảm, bệnh nhân lại sốt cao 39-400C, tinh hoàn một hoặc hai bên sưng nóng đỏ đau. Sau khoảng 10 ngày triệu chứng này cũng thuyên giảm và khỏi.

Nguy hiểm ở chỗ, ngoài tuyến mang tai, một số cơ quan khác cũng có thể bị viêm đồng thời như tuyến nước bọt, màng não, tuyến sinh dục (tinh hoàn hoặc buồng trứng).

Bệnh quai bị lây truyền bằng đường hô hấp qua nước bọt có chứa virus. Vì vậy, người mắc bệnh cần cách ly ở phòng riêng trong 9 ngày kể từ khi sưng tuyến mang tai. Nếu triệu chứng sưng giảm, có thể rút ngắn số ngày cách ly. Lưu ý những đồ dùng bị nhiễm dịch tiết đường mũi họng của bệnh nhân phải được sát trùng cẩn thận.

Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc - Phó giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư tư vấn, khi trẻ có các dấu hiệu quai bị, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để chẩn đoán xác định. Nếu đúng là quai bị, bác sĩ sẽ hướng dẫn cha mẹ cách chăm sóc trẻ ở nhà. Cần hạ nhiệt bằng cách lau người trẻ bằng nước ấm (không được lau bằng nước lạnh).

Có thể cho dùng Paracetamol để hạ sốt và giảm đau, cho uống nhiều nước và súc miệng bằng nước muối sinh lý hay nước súc miệng có bán tại các hiệu thuốc nhằm chống khô miệng.

Chú ý, khi trẻ bị bệnh cho trẻ ăn loãng hoặc ăn bằng ống hút (nếu trẻ nuốt khó). Để trẻ nằm trên giường với một chai nước nóng bọc trong khăn để áp vào bên má đau. Đặc biệt, không được cho trẻ nô đùa chạy nhảy vì những hoạt động này rất dễ dẫn đến biến chứng ở tinh hoàn. Cần đưa trẻ tới bệnh viện ngay khi có các biểu hiện biến chứng.

Có thể đề phòng biến chứng gây vô sinh

Bác sĩ Hồ Mạnh Tường – Trưởng khoa Hiếm muộn bệnh viện Phụ sản Từ Dũ cho biết một khảo sát trên 400 cặp vợ chồng đến khám vô sinh tại bệnh viện cho thấy: Trong 52 trường hợp kích thước tinh hoàn nhỏ hơn bình thường, đã có hơn 50% bị bệnh quai bị sau dậy thì. Trong 36 trường hợp có tiền căn quai bị sau dậy thì, có 28 trường hợp teo tinh hoàn hai bên.

Viêm tinh hoàn là biến chứng thường gặp nhất của bệnh quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì. Thống kê của Bệnh viện Từ Dũ cho thấy tỷ lệ có biến chứng viêm tinh hoàn có thể từ 20-35%. Khi bị viêm, tinh hoàn đau và sưng to, thường kèm với sốt.

Sau đó, quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến trong khoảng 50% những bệnh nhân này. Quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến trong vòng 1-6 tháng sau. Quá trình sản sinh tinh trùng sẽ giảm dần và có thể mất hẳn. Nếu bị viêm cả hai bên tinh hoàn (khoảng 15%), sẽ dẫn đến vô sinh hoàn toàn.

Đối với phụ nữ bị quai bị, viêm buồng trứng rất hiếm gặp và ít ảnh hưởng đến khả năng sinh đẻ.

Ngoài ra, bệnh quai bị có thể có biến chứng ở hệ thần kinh trung ương như viêm màng não vô khuẩn không để lại di chứng và viêm não. Thậm chí, bệnh nhân bị di chứng liệt, não úng thủy. Bệnh quai bị có thể xảy ra ở thai phụ trong thời kỳ 3 tháng đầu nhưng trẻ sinh ra không bị dị tật bẩm sinh.

Vaccine quai bị được chỉ định tiêm phòng cho trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên, được tiêm vào bắp hoặc dưới da. Tiêm liều tốt nhất vào lứa tuổi từ 12-15 tháng, sau đó tiêm liều thứ 2 khi trẻ từ 4 tuổi trở lên.

Để giảm thiểu tác hại của di chứng trên tinh hoàn, có thể áp dụng các biện pháp điều trị như nghỉ ngơi tại chỗ, đặc biệt khi có sưng tinh hoàn thì phải nghỉ tuyệt đối, chườm mát tinh hoàn, dùng thuốc hạ sốt, giảm đau, sử dụng thuốc kháng viêm. Nếu bị biến chứng viêm tinh hoàn mà được điều trị kịp thời và đúng cách thì bệnh cũng khỏi không gây di chứng vô sinh.

Bác sĩ Tường khuyến cáo: Nam giới bị biến chứng có thể đến các trung tâm điều trị vô sinh để xin trữ lạnh tinh trùng khi chất lượng tinh trùng chưa giảm nhiều. Việc lưu trữ tinh trùng dự phòng trong những trường hợp quai bị nên được thực hiện ở thanh niên chưa lập gia đình hoặc chưa có con.

Đến nay, Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ đã chào đón nhiều em bé hoàn toàn khỏe mạnh chào đời từ người cha bị biến chứng viêm tinh hoàn do bệnh quai bị. Đó là những trường hợp chỉ bị teo 1 bên tinh hoàn hoặc số lượng tinh trùng giảm nhưng vẫn đủ để làm thụ tinh trong ống nghiệm.

Read More

Bệnh quai bị liệu có bị vô sinh

Vấn đề vô sinh là vấn đề nan giải của mọi thế hệ. Không kể đến các căn bệnh phức tạp, ngay cả những bệnh thông thường như quai bị cũng có thể dẫn đến vô sinh.

 

Bệnh quai bị là gì?
Bệnh quai bị là một bệnh lý toàn thân, cấp tính do nhiễm virus và dễ lây lan. Bệnh quai bị thường mắc ở trẻ em. Tuy vaccin chủng ngừa đã phổ biến, nhưng hiện nay trên thế giới, người ta vẫn thấy khoảng 50% quai bị xuất hiện ở người lớn trẻ tuổi. Khi đã mắc bệnh hoặc đã được chủng ngừa, hầu hết sẽ miễn dịch đối với bệnh quai bị.
Diễn biến của bệnh và vấn đề vô sinh:
Biểu hiện rõ nhất của bệnh là sốt và sưng một hoặc cả hai bên tuyến mang tai. Ngoài tuyến mang tai, một số cơ quan khác cũng có thể bị viêm đồng thời như: tuyến nước bọt, màng não, tuyến sinh dục (tinh hoàn hoặc buồng trứng).
Ngoài ra, viêm tinh hoàn là biến chứng thường gặp nhất của bệnh quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì. Tỉ lệ có biến chứng viêm tinh hoàn từ 20-35%. Khi bị viêm, tinh hoàn đau và sưng to, thường kèm với sốt. Sau đó, quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến từ khoảng 50% ở những bệnh nhân này. Trong các trường hợp còn lại, quá trình sinh tinh có thể trở về bình thường. Viêm buồng trứng ở phụ nữ bị quai bị rất hiếm gặp và ít ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến trong vòng 1-6 tháng sau đợt viêm cấp tính. Quá trình sinh tinh sẽ giảm dần và có thể mất hẳn. Teo mô tinh hoàn có thể do tác động trực tiếp của virus hoặc thứ phát do thiếu máu cục bộ trong quá trình mô bị viêm, phù. Nếu bị viêm cả hai bên tinh hoàn (khoảng 15%), sẽ dẫn đến vô sinh hoàn toàn.
Tóm lại, nam giới sau tuổi dậy thì khi bị quai bị cần chú ý đến biến chứng viêm tinh hoàn. Quai bị có kèm viêm tinh hoàn có nhiều khả năng sẽ dẫn đến vô sinh, đặc biệt nếu viêm cả 2 tinh hoàn. Vì quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến từ từ sau đợt viêm cấp tính, để duy trì khả năng sinh sản, có thể đến các trung tâm điều trị vô sinh để xin trữ lạnh tinh trùng khi chất lượng tinh trùng chưa giảm nhiều. Lưu trữ tinh trùng dự phòng trong những trường hợp quai bị nên được thực hiện ở thanh niên chưa lập gia đình hoặc chưa có con.

Read More

Những điều chưa biết về bệnh quai bị

Quai bị là hội chứng nhiễm trùng gây ra tình trạng viêm tuyến nước bọt ở bé. Kết quả, má bé sẽ phình to ra kèm theo các biểu hiện sưng tấy.

Dấu hiệu
- Bé bị đau khi nhai, nuốt thức ăn. Bé khó khăn khi há miệng, miệng bé bị khô.
- Bé chán ăn, ngại tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, có thể bị nôn trớ liên tục.
- Bé bị sốt, mệt mỏi
- Một (hoặc cả hai) bên mặt của bé bị sưng to.

Nguyên nhân
Là do một loại virus có khả năng lây truyền từ người này sang người khác qua những hạt nước bọt li ti bắn ra từ miệng hoặc mũi người mắc bệnh.
Ngoài ra, virus này cũng có thể lây khi người bệnh dùng chung khăn mặt, uống chung cốc…
Biến chứng của quai bị
Thông thường, quai bị sẽ khỏi hẳn sau khoảng 2 đến 4 tuần bé bị nhiễm bệnh. Trường hợp đặc biệt, quai bị có thể để lại biến chứng viêm tinh hoàn cho bé trai, teo buồng trứng ở bé gái.
Ngoài ra, quai bị còn có thể là nguyên nhân khiến bé bị viêm não, viêm màng não, viêm tụy cấp…
Hướng dẫn xử trí
- Bé mắc phải quai bị cần được nghỉ ngơi, tốt nhất, bạn nên đặt bé trong phòng yên tĩnh, ít ánh sáng.
- Bạn không nên cho bé ra ngoài để đề phòng gió lạnh sẽ khiến vùng da sưng tấy ở bé càng trầm trọng hơn.
- Bạn nên thường xuyên cặp nhiệt độ cho bé. Nếu bé bị sốt, bạn có thể lau mát và cho bé uống thuốc hạ sốt nhưng phải theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Bạn nên tăng cường các loại thức ăn dạng lỏng, mềm, dễ tiêu hóa để bé không bị đau họng khi nuốt. Nếu bé bị đau khi há miệng, bạn có thể cho bé sử dụng ống hút khi uống nước. Đồng thời, bạn nên dùng nước muối sinh lý vệ sinh vùng miệng bé sạch sẽ hàng ngày.
- Để giảm đau cho bé, bạn có thể dùng một túi chườm nước nóng chườm nhẹ vào vùng má bị sưng của bé. Nếu bé còn quá nhỏ, bạn có thể ủ ấm một chiếc khăn mềm và chườm nhẹ vào vùng má sưng đau của bé.
- Bạn nên cách ly bé với mọi người xung quanh vì chứng bệnh quai bị có khả năng lây lan.
- Bạn không nên cho bé vận động, chơi đùa mạnh để tránh biến chứng.
Dấu hiệu nên đưa bé đi khám
- Bé bị sốt cao co giật.
- Bé bị đau bụng, nôn trớ dữ dội.
- Bé bị sưng đỏ một bên “chim”.
Hiện nay, y học vẫn chưa tìm ra loại thuốc nào trị quai bị hiệu quả nhưng các bác sĩ có thể điều trị dứt điểm cho bé những biến chứng phát sinh như: Hạ sốt, đau bụng hoặc điều trị vùng kín sưng đỏ cho bé…
Cách phòng ngừa
- Bạn có thể cho bé tiêm 2 mũi vacxin phòng quai bị: Mũi thứ nhất khi bé 1 tuổi, mũi thứ hai khi bé 4 tuổi.
- Tránh cho bé tiếp xúc với người mắc bệnh quai bị để đề phòng bé bị lây nhiễm.
Lưu ý: Người mẹ tuyệt đối tránh tiêm vacxin phòng quai bị trong quá trình mang thai. Bởi vì, các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, vacxin này không an toàn cho thai phụ.

Read More

Chữa bệnh quai bị bằng hoa thủy tiên

Các chứng bệnh như quai bị, kiết lỵ, nhọt độc, tiểu tiện không thông... có thể cải thiện nếu dùng hoa thủy tiên.

Hoa thủy tiên

Theo Đông y, hoa thủy tiên được dùng để làm thuốc trị một số chứng bệnh sau:

Bệnh quai bị (viêm tuyến nước bọt): Dùng hoa thủy tiên tươi rửa sạch, giã nát, rang nóng lên đắp bên ngoài chỗ bị sưng viêm.

Kiết lỵ : Lấy 3 gr hoa thủy tiên, đường trắng lượng đủ dùng. Nấu hoa thủy tiên với nước rồi cho đường vào chia uống trong ngày.

Co giật ở trẻ em: Lấy 10 bông hoa thủy tiên phơi khô trong bóng râm, cho thêm chút đường, nấu lên với nước cho trẻ ăn.

Nhọt độc sưng đau, nhọt mụn không rõ nguyên nhân, nhức nhối : Lấy thân củ hoa thủy tiên, lá tường vi, lá phù dung, củ chuối tây, mỗi thứ lượng bằng nhau, rửa sạch, giã nát, đắp ngoài.

Tiểu tiện không thông : Thủy tiên một củ, hạt thầu dầu 30 hạt. Hạt thầu dầu bỏ vỏ cứng ngoài, lấy nhân giã nát cùng củ thủy tiên, đắp vào lòng bàn chân. Một đêm thay 2 -3 lần thuốc sẽ cho kết quả tốt.

Chú ý: Các bài thuốc trên có độc tính nên khi sử dụng nhất thiết phải đúng liều lượng.

Read More

Chữa bệnh quai bị bằng hoa dâm bụt

Cây hoa dâm bụt còn được gọi là bông bụt, được y học cổ truyền dùng làm thuốc với tên gọi là mộc cận. Cả lá, hoa, vỏ thân và rễ cây đều được dùng làm thuốc, với tác dụng tiêu sưng, giải độc, thanh nhiệt, lợi tiểu, an thần…

Hoa dâm bụt còn có tên gọi theo Đông y là mộc cận

Chữa kiết lỵ: Lấy 40 gr vỏ thân cây dâm bụt, 40 gr lá búp táo ta, 5 lát gừng tươi. Vỏ thân cây dâm bụt cạo bỏ vỏ ngoài, chỉ lấy lớp vỏ lụa thái nhỏ sao vàng hạ thổ, lá táo ta sao vàng. Sắc với 5 lát gừng lấy nước chia uống trong ngày.

Chữa chứng quai bị : Lấy 50 gr lá dâm bụt, 50 gr hành củ. Giã nát cả hai thứ, thêm một ít nước sôi để nguội, khuấy đều, gạn lấy nước uống, bã đắp vào chỗ bị quai bị.

Chữa chứng chàm mặt : Khi bị bệnh chàm mặt, lấy 50 gr vỏ thân cây dâm bụt, 20 gr gừng tươi, 10 quả bồ kết bỏ hạt. Mang tất cả thái nhỏ, sắc nước sau đó cô đặc sền sệt, để thuốc nguội, bôi ngày hai lần sẽ có kết quả.

Chữa chứng kinh nguyệt không đều: Lấy 30 gr vỏ rễ cây dâm bụt phơi khô, thái nhỏ, đổ 200 ml nước sắc còn 50 ml, uống trong ngày. Hoặc dùng rễ dâm bụt lá huyết dụ lượng bằng nhau sắc lấy nước uống chữa chứng rong kinh, kinh ra nhiều.

Chữa khí hư ở phụ nữ: Lấy 50 gr vỏ thân cây dâm bụt, cạo bỏ vỏ ngâm, thái nhỏ rồi sao vàng, sắc lấy nước uống trong ngày. Điều trị trong 5 ngày sẽ có hiệu quả.

Trị chứng nhức đầu, chóng mặt ở phụ nữ: Lấy 50 gr hoa dâm bụt, 50 gr gỗ vang, ba lát gừng tươi. Tất cả đem sắc lấy nước chia uống trong ngày.

Trị chứng hồi hộp, khó ngủ, nước tiểu đỏ: Dùng hoa dâm bụt phơi khô, hãm uống thay trà hằng ngày.

Trị mụn nhọt: Lấy hoa và lá dâm bụt tươi, rửa thật sạch, giã nát cùng một ít muối đắp lên chỗ có mụn nhọt đang mưng mủ, khi khô lại thay thuốc mới, có tác dụng đỡ đau nhức và chóng vỡ mủ.

Chú ý: Nên dùng cây hoa dâm bụt ta, không nên dùng cây hoa dâm bụt tây có màu đỏ tía.

Read More

Biến chứng nguy hiểm khi bị bệnh quai bị

Hiện nay, Hà Nội và một số tỉnh phía Nam đang có nhiều người mắc quai bị. Đây là một bệnh lành tính nhưng có nhiều biến chứng nguy hiểm: Đàn ông có thể vô sinh, phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu có thể bị sảy thai hoặc sinh con dị dạng...

Không chừa tuổi nào

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Bình, Bệnh viện Xanh pôn, Hà Nội, quai bị là một bệnh lây qua đường hô hấp do siêu vi thuộc họ Paramyxoviridae gây ra. Qua nghiên cứu, những người đã tiêm phòng quai bị thì ít bị lây nhiễm và nếu mắc cũng sẽ nhẹ hơn so với người chưa tiêm phòng. Tuy nhiên, tiêm phòng sau nhiều năm phải tiêm nhắc lại thì mới tránh được.

Quai bị chủ yếu lây qua đường hô hấp do nước bọt bị nhiễm trùng khi người bệnh nói chuyện, ho hoặc hắt hơi, uống chung cốc. Sự lây nhiễm sang người khác có thể xảy ra 1 tuần trước khi người bệnh bị sưng tuyến mang tai và kéo dài 2 tuần sau khi bị sưng tuyến mang tai. Bệnh có khả năng lây từ 7 ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên và 7 ngày sau khi hết triệu chứng. Vì biểu hiện lâm sàng rất khó nhận biết, nên người bệnh dễ lây cho người khác trong thời gian này.

Theo tiến sĩ, bác sĩ Đoàn Minh Tuấn, Trưởng khoa Hô hấp Bệnh viện Nhi TW, khi bị lây nhiễm, người bệnh sẽ có thời gian ủ bệnh trong vòng một tháng. Thời gian này, người bệnh không có biểu hiện gì rõ rệt, sau đó có biểu hiện sốt nhẹ, đau cổ họng, người mệt mỏi, chán ăn, tuyến mang tai to và đau nhức ở một bên, lan dần sang tuyến mang tai bên kia và sưng to đến khoảng 9 ngày thì bắt đầu giảm.

“Biểu hiện của bệnh là sưng vùng má, dưới hàm, các hạch vùng cổ có thể nổi lên, có khi lan đến ngực gây phù trước xương ức. Da của tuyến mang tai thường đỏ, không nóng và ấn vào có cảm giác đàn hồi. Trong thời gian này, người bệnh gặp khó khăn trong khi nói và ăn uống. Sau khi bớt sưng, không có nghĩa là hoàn toàn khỏi bệnh, thời gian này vẫn có thể truyền bệnh cho người khác trong vòng 7 đến10 ngày” - bác sĩ Bình cho biết.

 

Lứa tuổi nào cũng có thể bị mắc bệnh quai bị. (Ảnh minh họa)

Người lớn mắc bệnh dễ bị biến chứng

“Bệnh quai bị có diễn biến lành tính, các triệu chứng sẽ đẩy lùi trong vòng khoảng 10 ngày và không để lại di chứng gì. Nhưng đối với bệnh nhân lớn tuổi thường dễ gặp nhiều biến chứng hơn”- bác sĩ Bình cho biết. Ngoài biến chứng gây vô sinh, quai bị còn có nhiều biến chứng khác nguy hiểm không kém.

Biến chứng dễ gặp là viêm tinh hoàn, biểu hiện là tinh hoàn sưng và đau sau tinh hoàn teo dần và có thể dẫn đến tình trạng giảm số lượng tinh trùng, ảnh hưởng đến việc sinh con. Biến chứng thứ hai là nhồi máu phổi có thể xảy ra sau viêm tinh hoàn do quai bị, vì hậu quả của huyết khối từ tĩnh mạch tiền liệt tuyến. Với biến chứng ở nữ, sẽ có nguy cơ viêm buồng trứng. Biến chứng thứ 3 là viêm tụy (tỷ lệ 3%-7%), là một biểu hiện nặng của quai bị. Bệnh nhân bị đau bụng nhiều, ói, có khi tụt huyết áp.

Ngoài ra, quai bị còn gây những tổn thương khác như viêm não, tổn thương thần kinh sọ não dẫn đến điếc, mù, viêm tuỷ sống, viêm đa rễ thần kinh. Nếu phụ nữ bị quai bị trong thời gian 3 tháng đầu của thai kỳ có thể gây sảy thai hoặc sinh con dị dạng, nếu bị trong 3 tháng cuối của thai kỳ có thể sinh non hoặc thai chết lưu.

Phòng và điều trị

Theo bác sĩ Đoàn Minh Tuấn, những người có triệu chứng bị quai bị nên đến các cơ sở y tế khám để biết mình có bị quai bị thật hay không. Thường người bị quai bị cần được nghỉ ngơi hoàn toàn và điều trị triệu chứng như uống thuốc giảm đau, chống viêm và hạ sốt, bệnh sẽ tự khỏi.

Bệnh có thể được phòng ngừa bằng vaccine. Để tránh cho trẻ bị tiêm nhiều mũi  vaccine, hiện đã có loại vaccine kết hợp chống 3 bệnh: Sởi, quai bị, rubella. Người lớn có thể tiêm nhắc lại khi thời gian tiêm phòng đã quá lâu.

Theo bác sĩ Bình, trong thời gian dịch phát triển, mọi người nên thường xuyên rửa tay với xà phòng, đảm bảo vệ sinh cá nhân hằng ngày. Làm sạch đường hô hấp bằng cách xúc miệng với dung dịch nước muối hoặc các dung dịch sát khuẩn đường mũi họng. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh, hạn chế tới những nơi tập trung đông người, ăn cơm bụi và uống nước vỉa hè.  Giữ gìn bằng cách ăn uống đủ chất, tập luyện hợp lý.

Read More

Tổng hợp nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh quai bị

Bệnh quai bị hay dân gian còn gọi là bệnh má chàm bàm, là loại bệnh thường gặp với biểu hiện là sư một hay nhiều tuyến nước bọt mà tuyến thường gặp nhất là ở mang tai.

 Nhiều trường hợp bị nhiễm bệnh không gây ra các triệu chứng sưng tuyến nước bọt rõ ràng, có trên 50% bệnh nhân mắc bệnh quai bị có hiện tượng bị tăng bạch cầu trong dịch não tuỷ. Một số bệnh có biểu hiện viêm màng não với các triệu chứng như: nhức đầu, nôn mửa, cứng cổ,…
Các biên chứng thừng gặp ở bệnh quai bị như: viêm khớp, viêm tuyến giáp, viêm khớp hàm, viêm cầu thận, viêm cơ tim, xơ hoá nội tâm mạc, giảm tiểu cầu, thất điều não, viêm tuỷ cắt ngang, viêm đa dây thần kinh lan lên, viêm tuỵ cấp, viêm buồng trứng và làm giảm thính lực.
Nguyên nhân gây bệnh quai bị
Bệnh quai bị do một loại virus có tên là ARN thuọc Rubulavirus trong họ Paramyxoviridae. Có một số nguyên nhân khác gây ra viêm tuyến mang tai gồm có virus vùi hạt cự bào (cytomegalovirus-CMV), virus á cúm type 1 và 3, virus cúm A (influenza A virus), coxsackievirus, virus ruột (enterovirus), virus gây suy giảm miễn dịch ở người (Human Immunodeficiency Virus-HIV),…
Có một số nguyên nhân hiếm gặp khác gây viêm tuyến mang tai đó là có thể do ăn nhiều tinh bột, phản ứng thuốc (phenylbutazon, thiouracil, các thuốc chứa nhiều iốt) và các rối loạn chuyển hoá như: bệnh tiểu đường, xơ gan hoặc viêm gan B và suy dinh dưỡng có thể bị 2 lần.

Bài thuốc uống trị bệnh quai bị
Cách 1: Sắc 15g huyền sâm, 6g hạ khô thảo, 12g bản lam căn rồi uống.
Cách 2: Sắc 40g vỏ cây gạo, cạo bỏ vỏ giấy ở bên ngoài sau đó thái nhỏ sao vàng lên sắc thuốc uống.

Cách 3: Sắc thuốc uống với 6g bạc hà, 16g củ sắn dây, 10g cúc tần sao, 10g thăng ma, 6g cam thảo, 10g thạch cao sống, 15g hoa cúc, hoàng cầm.
Cách 4: 12g quả ké, 12g bồ công anh, 12g sài đất, sắc với 3 bát nước rồi lấy lại nửa bát uôgns mỗi ngày 2 lần.
Cách 5: 20g hạ khô thảo, 30g cây mũi mác, 20g kim ngân sắc lấy nước uống trong ngày.
Thuốc bôi, đắp hoặc dán ngoài
Cách 1: Đốt khoảng 3-4 hạt gấc thành than, lấy 1 nhúm chiếu hoặc cói rách khoảng 5g đốt thành than. Sau đó trộn đều 2 vị này sau đó hoà với dầu gừng bôi vào chỗ sưng.
Cách 2: Giá nát 4-5 nhân hạt gấc (hoặc có thể đốt thành than), lấy 5ml giấm thanh, tinh cối đá đã vô trùng 6-10g sau đó trộn đều tất cả rồi bôi vào chỗ sưng mỗi ngày 4-5 lần.
Cách 3: Lấy 2-3 nhân hạt gấc, khoảng 10ml giấm thanh hoặc rượu trắng, đem hạt gất mài nhỏ vào giấm hay rượu rồi bôi nhiều lần vào chỗ sưng.

 

Cách 4: Dùng 30g xích tiểu đậu, 15g đại hoàng, thanh đại 30g tất cả tán nhỏ thanh bột rồi mỗi lần dung 5g trộn với long trắng trứng gà bôi lên chỗ sưng nhiều lần trong ngày.
Cách 5: Lấy 1g bột tiêu, 8g bột mì, trộn 2 loại đó thành nước ấm rồi đắp lên nơi sưng mỗi ngày thay một lần.
Các bài thuốc bôi trên làm hằng ngày đến khi hết sưng thì thôi. 
Món ăn trị bệnh quai bị
1. Đậu xanh 30 g, cải trắng 3 cây. Đậu xanh ninh cả vỏ cho nhừ rồi cho rau cải vào nấu chín, chia làm 2 lần ăn trong ngày, liên tục trong 3-5 ngày.
2. Đậu xanh 200 g, đậu tương 50 g, đường trắng 30 g. Ninh nhừ 2 loại đậu rồi cho đường quấy đều, chia 2-3 lần ăn trong ngày.
3. Hoa kinh giới 10 g, bạc hà 10 g, sắc lấy nước rồi nấu với 50 g gạo tẻ thành cháo ăn trong ngày.
4. Mướp đắng 100 g bỏ ruột, thái miếng, chế thành các món ăn để dùng trong vài ngày.
Chú ý: Để tăng hiệu quả điều trị, nên dùng kết hợp một bài thuốc uống, một bài thuốc bôi đắp và một món ăn bài thuốc.
Còn nhiều bài thuốc và món ăn khác giúp trị dứt bệnh quai bị ở đây chỉ giới thiệu những cách đơn giản mà hiệu quả cao nhất.

Read More

Chữa vô sinh do bệnh quai bị

Đây là bài thuốc của bác sĩ Nguyễn Phú Lâm, Chủ tịch Hội Đông y huyện Mang Thít, Vĩnh Long, điều trị cho những ca teo tinh hoàn do biến chứng quai bị.

Với bài thuốc này, nhiều trường hợp vô sinh nam đã có con, khi tinh trùng trở nên đầy đủ và khỏe mạnh.
Biến chứng viêm, teo tinh hoàn là một biến chừng thường gặp ở bé trai tuổi dậy thì. Trong trường hợp này, khả năng sinh tinh của người bệnh có thể bị kém, số lượng tinh trùng nhiều trường hợp bằng không.
Những bài thuốc
Theo Đông y, khi đàn ông mất khả năng hoặc khả năng sinh tinh yếu, thiếu là do tạng thận hư yếu, bởi thận tàng tinh và sinh tinh.Thận vừa tàng chứa tinh của ngũ tạng và tinh sinh dục Do vậy, bài thuốc phải giúp bổ thận, tráng dương, sinh tinh. Danh y Hải Thượng Lãn Ông có nói: “Người thầy thuốc giỏi chữa bệnh không có con, về  phía con trai thì nói là ở chủ tinh, về phía gái nói chủ ở huyết. Bàn luận lập phương thuốc: phía trai  thì lấy bổ thận làm cốt, phía gái điều kinh làm đầu, lại tham khảo thêm những thuyết bổ khí, hành khí, xét lại thật thấu suốt có thể thụ thai được”.

Nhục thung dung có vị ngọt, mặn, tính ấm

Cụ thể bài thuốc chữa vô sinh nam:
Bài1: nhục thung dung 200g, thục địa 100g, huỳnh tinh 100g, kỷ tử 50g, sinh địa 50g, dâm dương hoắc 50g, hắc táo nhân 40g, quy đầu 50g, xuyên khung 30g, cam cúc hoa 30g, cốt toái bổ 40g, xuyên ngưu tất 40g, xuyên tục đoạn 40g, nhân sâm 40g, hoàng kỳ 50g, phòng đảng sâm 50g, đỗ trọng 50g, đơn sâm 40g, trần bì 20g, đại táo 30 quả, lộc giác giao 40g, lộc nhung 20g.
 Trong đó: thục địa, nhục thung dung, huỳnh tinh, kỷ tử: bổ thận sinh tinh; lộc nhung, lộc giác giao: bổ tinh huyết; nhân sâm, đảng sâm, hoàng kỳ, đan sâm: bổ khí, tăng cường sức khỏe; đương quy, xuyên khung: dưỡng huyết; sinh địa, táo nhân: dưỡng huyết, an thần. Các vị thuốc khác có tác dụng hỗ trợ bổ thận cường dương, sinh  tinh huyết. Bài thuốc này còn chữa bệnh rối loạn dương cương, liệt dương, yếu sinh lý rất hay.  Thuốc này dùng để ngâm rượu uống.
Bài 2: hoàng kỳ 400g, đương quy 240g, thạch hộc 240g, nhân sâm 200g, thỏ ty tử 200g, nhục thung dung 200g, mạch môn 160g, hoài sơn 160g, đỗ trọng 160g, sơn thù 160g, kỷ tử 160g, tỏa dương 160g, sa uyển tật lê 160g, xuyên tục đoạn 120g, xuyên ba kích 120g, ngũ vị tử 80g, hồ lô ba 640g, hồ đào nhục 480g, cật dê 12 cái, cật heo 12 cái.
Cật dê và cật heo hấp chín thái mỏng phơi thật khô, tất cả các vị đều tán bột, dùng mật thắng thành châu làm hoàn mỗi hoàn 10g, ngày uống từ 3 - 4 hoàn.
Trong đó: hoàng kỳ, nhân sâm bổ khí tăng cường sinh lực; thỏ ty tử, nhục thung dung, kỷ tử, tỏa dương, ba kích bổ thận cường dương sinh tinh; thạch hộc, sơn thù, ngũ vị tử, hồ lô ba, hồ đào nhục, xuyên tục đoạn bổ thận âm nuôi dưỡng tinh huyết; mạch môn, sa uyển tật lê dưỡng phế sinh tân dịch.cật dê, cật heo kích thích sinh tinh.
Bài 3: hai bài trên uống chung với bài Cố bản thập bổ hoàn của Hải Thượng Lãn Ông, thục địa 320g, hoài sơn 240g, sơn thù 200g, phục linh 160g, ngưu tất 120g, đỗ trọng 120g, ngũ vị tử 48g, phụ tử 60g, nhục quế 60g, lộc nhung 100g.
Bài thuốc này làm hoàn mềm uống chung với một trong hai bài thuốc trên thì bổ thận sinh tinh đạt hiệu quả rất cao.
Tôi dùng 3 bài thuốc trên chữa cho những cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn nhiều năm, bị bệnh quai bị tinh hoàn teo 1 bên hay là tinh hoàn không teo nhỏ, tinh trùng rất ít, tiến tới bằng không, có trường hợp không có tinh trùng đều có hiệu quả. Điển hình nổi tiếng nhất là cặp vợ chồng là giáo viên ở xã Chánh Hội, huyện Mang Thít, Vĩnh Long cưới nhau 6 năm không có con, chồng bệnh quai bị không có tinh trùng, sau khi uống thuốc 1 tháng đi xét nghiệm lại có tinh trùng, sau đó uống thêm gần 1 tháng nữa vợ có thai và hiện nay bé gái sắp 1 tuổi rất xinh xắn và khỏe mạnh. còn rất nhiều trường hợp bệnh quai bị tinh hoàn không teo hết, sau khi uống thuốc từ 1 - 2 tháng đi xét nghiệm lại đều có tinh trùng.
Trong đó, một vài vị thuốc đáng lưu ý nhất có thể kể: nhục thung dung và nhân sâm. Đây là 2 vị hầu như không thể thiếu trong vô sinh nam. Nhục thung dung là vị thuốc đã được sử dụng trong Đông y từ 2.000 năm trước và đã được đưa vào trong sách Thần Nông bản thảo, bộ sách thuốc cổ nhất của Đông y học. Vị thuốc còn có những tên khác, như: địa tinh (nghĩa là tinh chất của đất), kim duẩn (cây măng vàng), đại vân, hắc tư lệnh (vì có tác dụng bổ thận mạnh). Theo Đông y, nhục thung dung có vị ngọt, mặn, tính ấm; vào 2 kinh thận, đại tràng; có tác dụng bổ thận, ích tinh, nhuận táo, hoạt tràng. Chủ trị nam giới liệt dương (dương nuy), nữ giới không có thai, đới hạ (nhiều khí hư), băng lậu, lưng gối lạnh đau, cơ bắp không có sức, huyết khô tiện bí (táo bón do huyết khô). Các kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, hàm lượng hoạt chất sinh học trong nhục thung dung rất phong phú,  có tác dụng như một loại hoóc-môn sinh dục, có khả năng kích thích và điều tiết hoạt động của tuyến thượng thận.
Trong khi đó, nhân sâm đại bổ nguyên khí, bổ tỳ ích phế, chỉ khát, an thần, tăng trí. Chủ trị các chứng tỳ khí, phế khí hư nhược, tân dịch tổn thương, chứng tiêu khát, khí huyết hư suy, thần chí rối loạn, dương nuy…
Một số điều cần lưu ý
Qua kinh nghiệm lâm sàng cho thấy, người bệnh dùng thuốc cần tuân thủ những điều sau:
- Uống thuốc điều độ theo chỉ dẫn của thầy thuốc. Thông thường thuốc có tác dụng sau nửa liệu trình, khoảng 1 tháng, nhưng nên kiên trì dùng hết thang thuốc rượu thì kết quả sẽ tốt hơn vì chất lượng tinh trùng tốt hơn.
- Trong thời gian chữa bệnh cần sống điều độ, hạn chế tối đa việc uống rượu bia, hút thuốc lá, nếu được bỏ hẳn. Hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh.
Nếu có điều kiện nên đi làm lại tinh dịch đồ để thấy hiệu quả của việc uống thuốc như thế nào, số lượng có tăng không, độ di động như thế nào…

Read More

Tìm hiểu những biến chứng của bệnh quai bị

Quai bị có thể gây nên một số biến chứng ảnh hưởng tới sức khoẻ sau này của người bệnh. Nhận biết sớm các biểu hiện để xử lý kịp thời có thể tránh được hậu quả đáng tiếc xảy ra.

1. Biến chứng viêm não - viêm màng não
Xảy ra bất chợt và dữ dội, thường vào ngày thứ 3 - 10 sau khi viêm tuyến mang tai. Người bệnh sốt cao, nhữ đầu, ói mửa, đôi khi co giật, gáy cứng, rối loạn tri giác hoặc có biểu hiện rối loạn thần kinh sọ.
Số đông người bệnh nhẹ có thể hồi phục hoàn toàn do diễn biến của viêm não và màng não là lành tính. Còn nếu bị nặng, sẽ ngất và hôn mê. Cần phải có sự can thiệp ngay của các bác sĩ.
2. Biến chứng viêm tinh hoàn
Đây là biến chứng thường gặp nhất, đặc biệt ở bé trai tuổi dậy thì và thanh niên. Biến chứng xảy ra sau 7 - 10 ngày viêm tuyến mang tai, cũng có khi cùng lúc. Người bệnh đột nhiên sốt cao 40 - 41 độ C, lạnh run, nhức đầu, mê sảng, ói mửa, đau bụng, tinh hoàn sưng to, đau nhữ nhưng không làm mủ. Tình trạng này kéo dài khoảng 1 tuần thì giảm.
Phần lớn các bệnh nhân viêm tinh hoàn một bên, vài tháng sau chức năng của tinh hoàn bị viêm được phục hồi. Chỉ khi 2 tinh hoàn cùng viêm và teo, người bệnh sẽ mất khả năng sản xuất tinh trùng và không có con. Nếu viêm tinh hoàn bên phải, người bệnh còn có thể bị đau ruột thừa.
3. Biến chứng viêm tuỵ tạng cấp
Biến chứng này ít gặp, thường xuất hiện vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 sau khi viêm tuyến mang tai, người bệnh sốt cao, đau bụng, nôn, truỵ mạch. Diễn biến của viêm tuỵ tạng cấp khá lành tính. Người bệnh chỉ cần được nghỉ ngơi, uống thuốc hạ sốt, giảm đau là có thể hồi phục sau 2 tuần.

Read More

Biến chứng của bệnh quai bị với phụ nữ

Nơi em ở một số người bị mắc quai bị. Em nghe nói nam giới mắc quai bị có thể bị vô sinh. Không biết con gái mắc quai bị có biến chứng gì?

Hà Thị Vang (Lào Cai)

Chào em,

Quai bị hay còn gọi là bệnh viêm tuyến mang tai do vi rút. Đây là một loại bệnh truyền nhiễm cấp tinh do một loại Paramyxo vi rút gây nên. Bệnh lây truyền trực tiếp bằng đường hô hấp, hay gây thành dịch trong trẻ em, thanh thiếu niên. Khi vi rút xâm nhập vào cơ thể trong suốt thời kỳ ủ bệnh (khoảng 12 - 15 ngày), nó phát triển nhân lên trong biểu mô đường hô hấp trên và các tổ chức bạch huyết vùng cổ.

Triệu chứng của bệnh thường là sốt, mệt mỏi, đau đầu, sưng và đau một hoặc nhiều tuyến nước bọt . Thực tế quai bị là bệnh lành tính, dễ lây lan, nhưng nếu không biết cách phòng tránh dễ gây ra các biến chứng. Nam giới sau tuổi dậy thì . Nếu mắc quai bị có tỷ lệ bị biến chứng viêm tinh hoàn khoảng 20 - 35% thì tỷ lệ viêm buồng trứng ở nữ giới chỉ là 7%.

Vì vậy, khi có những biểu hiện mắc quai bị, kể cả nữ giới nên đến cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách vì vi rút gây bệnh quai bị còn có thể gây tổn thương cho một số bộ phận khác của cơ thể nếu không được chăm sóc, điều trị đúng có thể dẫn đến teo tinh hoàn một hoặc cả hai bên, ảnh hưởng đến hoạt động sinh dục và sinh sản (ở trẻ trai), viêm buồng trứng (ở trẻ gái), viêm tụy, viêm não, viêm màng não… Hiện tiêm vắc-xin là biện pháp hữu hiệu để phòng bệnh quai bị.

Read More

Nguy hiểm từ biến chứng của bệnh quai bị

Theo các BS, bệnh viêm tuyến nước bọt, tuyếnmang tai (dân gian quen gọi là bệnh quai bị) làm một bệnh nhẹ nhưng có thể gây những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, đặc biệt là vô sinh.

Bệnh có thể gặp ở tất cả mọingười nhưng thường gặp nhất ở trẻ em. Quai bị do virus gây nên và rất dễ lây quatiếp xúc trực tiếp với nước bọt bệnh nhân.
Tưởng nhầm... bị nhọt
PGS Nguyễn Tiến Dũng, trưởng khoaNhi, bệnh viện Bạch Mai cho biết, tại khoa Nhi, thời gian gần đây mỗi ngày khámcho khoảng 5-10 cháu mắc bệnh quai bị, tuy nhiên bệnh này vẫn chưa có thuốc đặctrị. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng hay gặp ở trẻ từ 3 tuổi trở lên,đặc biệt là trẻ ở tuổi học đường 5,6 tuổi.
Quai bị là một bệnh nhẹ, thờigian ủ bệnh từ 17-28 ngày, một tuần sau tự khỏi. "Những ngày đầu trẻ chỉ hơisốt, sau đó sưng ở một bên mang tai, một hai hôm sau sưng cả hai. Thông thườngtrẻ chỉ cảm thấy hơi đau song cũng có trường hợp đau nặng không ăn uống được".- PGS Nguyễn Tiến Dũng nói.
Vốn là bệnh nhẹ, nên dân gianthường sử dụng một số phương pháp điều trị không gây hại như giã đậu xanh đắpvào, bôi dầu gấc... Tuy nhiên, PGS. Nguyễn Tiến Dũng cho biết, một số cha mẹthấy con bị quai bọ không đi khám mà mua miếng dán chữa quai bị hoặc dùng kimchâm, chọc rồi bôi hoặc đắp những thứ thuốc dân gian như vôi, trầu... vô tìnhlàm nhiễm trùng, gây biến chứng.
Trường hợp chị Mơ (Khánh Thượng,Ba Vì) là một ví dụ điển hình. Vừa đưa cậu con trai 7 tuổi ra viện, chị mừng vuikể lại: Mới đầu cháu bị sưng bên má, sờ thấy hơi cứng. Cứ nghĩ cháu bị nhọt nêntôi liền khêu chỗ sưng và đắp búp táo cho tiêu. Thế nhưng chỗ sưng không xẹp màsưng tấy, núng mủ.
Hai ngày sau, chứu xưng nốt cả mácòn lại. Cháu sốt li bì, không ăn uống được. Cả nhà vội vàng đưa cháu đến viện,BS kết luận cháu bị quai bị, nguy hiểm hơn nơi tôi đắp lá cho cháu đã bị nhiễmtrùng, không điều trị sớm có thể gây biến chứng.
Quai bị có thể gặp ở tất cả mọingười, nhưng thường gặp ở trẻ em nam nên nhiều phụ nữ thường chủ quan không chorằng mình có thể bị quai bị. Vì thế, đã có những trường hợp đau lòng xảy ra. ChịLê Thanh M. (35 tuổi, Hà Đông) vốn hiếm muộn, lấy chồng gần 10 năm mới có thai.Mang thai đến tháng thứ 2, sau một đêm ngủ dậy chị thấy một bên má mình sưngnhẹ, ửng đỏ nhưng không thấy đau.
Cứ nghĩ có thể do mình nằmnghiêng một bên nên mới bị đỏ, hơn nữa, chỗ sưng cũng không đau nên chị bỏ qua."Đến ngày thứ 4, tôi thấy bên má kia cũng có dấu hiệu tương tự như bên đã bị.Chưa kịp đến viện khám quai bị thì bụng tôi đau dữ dội và rồi tôi không còn giữđược cái thai trong bụng nữa". Chị M. nghẹn ngào nói.
Có thể viêm tinh hoàn
Theo BS. Nguyễn Văn Lộc, nguyênPGĐ BV TƯ, tuy tỷ lệ tử vong do quai bị rất thấp (1/10.000 trường hợp mắc) nhưngnếu không giữ gìn tốt, bệnh có thể gây một số biến chứng nguy hiểm. Đầu tiên làviêm não - màng não. Đây là biến chứng thường gặp ở trẻ em với tỷ lệ 25%, xảy ravào ngày thứ 3 - 10 sau khi viêm tuyến mang tai với các triệu chứng sốt cao,nhức đầu, ói mửa, đôi khi có co giật, một số trường hợp có biểu hiện liệt giốngsốt bại liệt.
Tuy nhiên, diễn biến của viêmnão-màng não quai bị thường lành tính, ít để lại di chứng sau khi hết bệnh. Thứhai là viêm tinh hoàn. Biến chứng này hiếm gặp ở các trẻ em nhỏ trước tuổi dậythì hoặc người lớn trên 50 tuổi, khoảng 20-30% các trường hợp gặp ở trẻ em traitrong tuổi dậy thì. Viêm tinh hoàn xuất hiện trong khoảng 7 - 10 ngày sau khisưng tuyến mang tai.
 
Phần lớn viêm tinh hoàn chỉ xảyra ở một bên với biểu hiện sốt cao, lạnh run, nôn ói, đau bụng, dịch hoàn sưngto và đau nhức. Tình trạng này kéo dài khoảng 3-7 ngày thì giảm bớt, khoảng 30%có thể đưa đến teo tinh hoàn nhưng tỷ lệ gây vô sinh chỉ khoảng 13% mà thôi.
Ngoài ra, một số biến chứng hiếmgặp khác như viêm tụy cấp có thể tạo thành các nang giả ở tụy tạng: Viêm buồngtrứng với biểu hiện đau bụng, rong kinh và thường khó phát hiện hơn viêm tinhhoàn ở nam; đối với phụ nữ mang thai mắc bệnh quai bị, có thể gây sảy thai nếunhiễm trong ba tháng đầu của thai kỳ, sinh non hoặc thai chết lưu nếu nhiễmtrong ba tháng cuối của thai kỳ.
PGS Dũng khuyến cáo, các bậc phụhuynh nếu thấy con mình sưng ở má nên đi khám. Với trường hợp bị quai bị khôngbiến chứng thì nên nằm nghỉ, trẻ còn đi học nên cho nghỉ học. Đắp ấm vùng tuyếnmang thai nhằm giảm những cơn đau, chăm sóc răng miệng sạch sẽ, ăn thức ăn lỏng,dễ tiêu và nhiều chất dinh dưỡng để tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Trong trường hợp có biến chứngviêm tinh hoàn thì nên mặc quần lót nâng dịch hoàn để giảm đau nhức. Chú ý vệsinh cá nhân và tẩy uế các chất dịch tiết của người bệnh. Hiện, vẫn chưa cóthuốc đặc trị quai bị nên biện pháp phòng bệnh tốt nhất là nên tiêm phòng vắcxin.

Read More

Thắc mắc biến chứng của bệnh quai bị

Hỏi: Tôi nghe nói vào mùa lạnh trẻ em thường hay bị bệnh quai bị. Và bệnh này thường gây nhiều biến chứng cho trẻ. Vậy xin bác sĩ cho biết làm cách nào để phòng tránh và điều trị cho trẻ.

Trả lời: Bệnh do virút có tên khoa học là Paramyxovirút gây nên, bệnh chỉ xuất hiện ở người, thường gặp ở trẻ em dưới 15 tuổi, nhất là trẻ từ 6 – 10 tuổi. Bệnh thường phAát vào mùa đông xuân, khi thời tiết bắt đầu chuyển lạnh, đặc biệt là là thời gian giáp Tết. Bệnh xuất hiện ở những nơi đông người như: nhà trẻ, trường học, ký túc xá, khu tập thể… Bệnh lây lan chủ yếu qua đường hô hấp do nước bọt bị nhiễm trùng khi người bệnh nói chuyện, ho hoặc hắt hơi. Bệnh có thể lây cho người tiếp xúc ở một tuần trước khi tuyến mang tai sưng và kéo dài 2 tuần sau khi thấy sưng tuyến mang tai.

Về triệu chứng, sau thời gian ủ bệnh từ 15 – 21 ngày, virút phát triển ở niêm mạc miệng, sau đó xâm nhập vào máu gây viêm các cơ quan. Viêm tuyến mang tai là thể điển hình nhất. Trẻ sốt 38 – 39oC, nhức đầu, mệt mỏi, ăn ngủ kém. Viêm và sưng tuyến mang tai, da căng phồng lên, không đỏ, đau, miệng khô và khó nuốt. Thường 4 – 5 ngày sau thì hết sốt, sưng đau giảm dần và khỏi.

Bệnh quai bị ở người lớn thường nặng và có nhiều biến chứng hơn ở trẻ em. Có thể có các biến chứng sau viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn, biến chứng này thường xảy ra sau đợt viêm tuyến mang tai thì xuất hiện tinh hoàn sưng to, đau, mào tinh căng phù như một sợi dây thừng, tình trạng viêm và sốt có thể kéo dài, có khoảng 1/3 trường hợp dẫn đến teo tinh hoàn và có thể dẫn đến tình trạng vô sinh sau này. Viêm buồng trứng ở bé gái thường gặp ở tuổi dậy thì, ít để lại di chứng vô sinh. Biến chứng viêm tụy là một biểu hiện nặng của quai bị, bệnh nhân bị đau bụng nhiều, ói, có khi tụt huyết áp.

Về điều trị, hiện nay quai bị chưa có thuốc đặc trị, mà chủ yếu là điều trị triệu chứng và nâng đỡ cơ thể. Nằm nghỉ tuyệt khi có sưng tinh hoàn. Cần cách ly bệnh nhân ít nhất 10 – 15 ngày từ khi phát hiện bệnh. Vệ sinh răng miệng, ăn lỏng, giảm đau và hạ sốt bằng paracetamol. Trường hợp viêm tinh hoàn, cần mặc quần lót nâng tinh hoàn để giảm đau và dùng corticoid liều cao ngay từ đầu, thường dùng prednisolon 60mg/ngày, sau đó giảm dần trong 7 – 10 ngày.

Về phòng bệnh, điều trước tiên là người bệnh phải được cách ly tại nhà, không đi học, hạn chế tiếp xúc với người bệnh, khi tiếp xúc phải mang khẩu trang. Thời gian cách ly người bệnh trong khoảng 10 ngày kể từ khi bắt đầu sưng tuyến mang tai. Ngày nay thường được tiêm phòng để tạo miễn dịch chủ động như dùng vắc-xin Trimovax hay MMR, vắc-xin không nên tiêm cho trẻ dưới 1 tuổi, tuy nhiên nếu trẻ sống trong môi trường dịch bệnh, có thể tiêm ngừa từ 9 tháng tuổi. Không tiêm cho phụ nữ có thai, người bị dị ứng với vắc-xin, người đang dùng thuốc gây giảm miễn dịch như: corticoid, thuốc điều trị ung thư, người đang điều trị với tia phóng xạ…

Read More

Vô sinh do bệnh quai bị

Thời điểm này ở miền Bắc được coi là mùa của nhiều loại bệnh dịch, trong đó có quai bị. Thực tế, số bệnh nhân quai bị vào điều trị tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương khoảng hơn 1 tháng nay khá đông và điều đặc biệt là đa số bệnh nhân là người lớn.

Một bệnh nhân quai bị biến chứng điều trị tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, dễ lây lan thành dịch. Bệnh thường gặp vào mùa xuân, do virus paramyxovirus gây ra, lây truyền qua đường hô hấp và lây từ người bệnh sang người lành. Trước nay, bệnh chủ yếu xảy ra ở lứa tuổi thanh thiếu niên và trẻ nhỏ nhưng điểm đáng chú ý là tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương từ đầu năm đến nay, đa phần bệnh nhân quai bị là người lớn, trong đó tỷ lệ nam thanh niên bị quai bị chiếm tới 70% và hầu hết nhập viện trong tình trạng nặng, đã có biến chứng viêm não, viêm tụy cấp…

TS. Nguyễn Văn Kính, Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, mỗi tháng BV thường phải cấp cứu cho khoảng gần chục bệnh nhân bị viêm não, viêm phổi, viêm tụy… nặng do biến chứng của quai bị. Điển hình như trường hợp bệnh nhân Nguyễn Văn H., 30 tuổi (Hà Nội) tự nhiên thấy người mệt mỏi, ăn kém, sau đó đau bụng dữ dội, buồn nôn, huyết áp tụt. Tưởng bệnh ngoại khoa gia đình đưa đi cấp cứu, sau đó được chuyển tới BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương với chẩn đoán viêm tụy cấp do quai bị biến chứng. Việc điều trị cho các ca này rất phức tạp, khó khăn, thường phải sau 1 tháng bệnh nhân mới ổn định. Hơn nữa, với người lớn bị quai bị cần phải theo dõi các biến chứng sau 5 năm.

Bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, Phó Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết thêm, có những bệnh nhân quai bị nặng vào viện đã có biến chứng viêm tinh hoàn, viêm não, tổn thương tụy dẫn đến đái tháo đường… Thực tế, việc phát hiện quai bị không quá khó khăn do biểu hiện của bệnh rất đặc trưng như sưng 2 bên mang tai, đau đầu dữ dội, kèm theo các triệu chứng sốt, chán ăn, khó nuốt, khó nói, chỗ sưng ở 2 bên mang tai lan dần ra vùng trước tai, dưới hàm. Nhìn chung, bệnh có diễn biến lành tính, các triệu chứng thoái lui trong vòng khoảng 10 ngày và không để lại di chứng gì, tuy nhiên với bệnh nhân lớn tuổi thường cường độ các triệu chứng toàn thân (sốt, đau đầu…) cao hơn, các biến chứng hay gặp và nguy hiểm hơn. Đặc biệt, bệnh gây ra biến chứng vô sinh với tỷ lệ rất cao do thường xuất hiện biến chứng viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn (tỷ lệ 20-35%), khoảng 50% trong số này tinh hoàn teo dần, tinh binh giảm và vô sinh. Ngay cả với phụ nữ bị quai bị biến chứng ở tuổi dậy thì, tỷ lệ chịu hậu quả vô sinh cũng rất cao do gặp biến chứng viêm buồng trứng…

Để phòng bệnh quai bị, tiêm vaccine vẫn là biện pháp hiệu quả nhất. Tuy nhiên, những năm gần đây số bệnh nhân bị quai bị có chiều hướng tăng trở lại dù chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia đã được triển khai rất hiệu quả trong những năm qua, nguyên nhân là do bệnh nhân tiêm không đúng, không đủ liều, hơn nữa vaccine chỉ có hiệu lực trong một thời hạn nhất định nên người bệnh cần phải đi tiêm nhắc lại. Biện pháp điều trị quai bị duy nhất là dùng thuốc hạ nhiệt, thuốc giảm đau khi đau nhiều và thuốc chống viêm. Bác sĩ Nguyễn Hồng Hà khuyến cáo, khi có triệu chứng của bệnh quai bị như khó ăn, nhai và nuốt gây đau thì bệnh nhân nên ăn thức ăn lỏng, giữ vệ sinh răng miệng, khi có biểu hiện biến chứng cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám, điều trị.  

Read More

Những biện pháp đối phó với bệnh quai bị

Mọi lứa tuổi và giới tính khi chưa có miễn dịch với virus quai bị đều có thể mắc bệnh quai bị. Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây theo đường hô hấp và có thể gây ra biến chứng, tuy vậy, vẫn phòng ngừa được.

Bệnh dễ lây

Bệnh quai bị do virus họ Myxovirus gây nên. Người đang mắc bệnh quai bị sẽ lây cho người lành chưa có kháng thể chống virus quai bị. Bệnh quai bị khởi đầu là viêm tuyến nước bọt (tuyến mang tai).

Thời kỳ ủ bệnh (nung bệnh) kéo dài khoảng từ vài ba tuần lễ. Sau đó là xuất hiện sốt cao đột ngột (38 - 39^oC), kèm theo đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, ngủ kém. Vì vậy trong thời kỳ này có thể nhầm với một số bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như viêm họng, viêm xoang, phế quản cấp tính.

Sốt cao, kéo dài từ 1 đến 3 ngày thì tuyến nước bọt, hạch lân cận sưng to và nuốt đau. Đầu tiên là tuyến nước bọt và hạch góc hàm một bên sưng, sau vài ngày thì tiếp tục sưng tuyến nước bọt và hạch góc hàm đối diện.

Đặc điểm của sưng tuyến nước bọt là sưng 2 bên thường không cân xứng (một bên sưng to, bên đối diện có thể sưng nhỏ hơn). Một số trường hợp do tuyến nước bọt sưng quá to làm cho cằm, cổ bạnh ra gây biến dạng cả bộ mặt.

Da vùng tương ứng với tuyến nước bọt bị căng, bóng, không đỏ nhưng khi sờ vào vùng da đó thì thấy nóng và người bệnh kêu đau. Đau ở 3 vị trí là góc thái dương - hàm, điểm mỏm xương chũm và góc xương hàm dưới làm cho nhai khó, nuốt khó.

Sốt kéo dài khoảng 10 ngày và khi hết sốt thì sưng tuyến nước bọt cũng giảm dần. Viêm tuyến nước bọt do virus quai bị không bị hóa mủ (trừ khi có bội nhiễm thêm vi khuẩn), đây là một đặc điểm quan trọng trong chẩn đoán bệnh quai bị.

Những biến chứng hay gặp

Biến chứng hay gặp nhất là gây viêm tinh hoàn cho nam giới và viêm buồng trứng cho nữ giới ở lứa tuổi đang dậy thì và cả lứa tuổi trưởng thành (thanh thiếu niên ), có khoảng từ 10 đến 30% viêm tinh hoàn và thường xẩy ra một bên (viêm tinh hoàn 2 bên gặp ít hơn).

Thông thường thì sau khi viêm tuyến nước bọt từ 5 đến 7 ngày thì xuất hiện viêm tinh hoàn. Lúc này sẽ thấy xuất hiện sốt trở lại, đôi khi thân nhiệt cũng tăng cao hơn lúc sốt ban đầu của viêm tuyến nước bọt. Tinh hoàn sưng to, đau.

Khi sờ vào tinh hoàn thấy mật độ chắc và nhìn thấy da bìu bị phù nề rõ rệt, căng, bóng, đỏ. Ngoài ra có thể kèm theo viêm mào tinh hoàn, viêm thừng tinh, thậm chí xuất hiện tràn dịch mào tinh hoàn trong trường hợp nặng. Viêm tinh hoàn kéo dài từ 3 - 5 ngày thì hết sốt.

Tinh hoàn cũng giảm dần độ sưng nề và giảm đau cho đến 3 - 4 tuần lễ sau đó mới hết hẳn sưng, đau. Có bị teo tinh hoàn hay không phải theo dõi vài tháng.

Tuy vậy, tỷ lệ teo tinh hoàn do virus quai bị rất thấp (0,5%). Nếu teo tinh hoàn một bên thì mọi chức năng của tinh hoàn vẫn hoạt động bình thường, nhưng khi teo cả 2 bên thì sẽ có ảnh hưởng lớn đến hoạt động sinh dục và sinh sản.

Nữ giới mắc bệnh quai bị cũng có thể bị viêm buồng trứng tuy rằng chỉ chiếm tỷ lệ rất thấp. Một số biến chứng khác như viêm tụy, viêm não, viêm màng não cũng có thể gặp trong bệnh quai bị nhưng không nhiều.

Tuy các biến chứng này với tỷ lệ rất thấp nhưng rất nguy hiểm bởi vì sẽ đe dọa đến tính mạng của người bệnh cho nên cần hết sức cảnh giác. Vì vậy, khi nghi ngờ bệnh quai bị cần đi khám để được điều trị và tư vấn những điều cần thiết

Cách phòng bệnh hữu hiệu

Cần vệ sinh họng, miệng, đánh răng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy. Có thể súc họng, miệng bằng các dung dịch sát khuẩn nhẹ có bán tại các quầy dược phẩm như nước muối sinh lý, a-xit boric 5% và một số dung dịch sát khuẩn khác.

Người bệnh cần nghỉ ngơi tại giường và tránh tiếp xúc với những người chưa có miễn dịch chống quai bị, tối thiểu 10 ngày. Đối với người bệnh có viêm tinh hoàn cũng rất cần nghỉ ngơi tại giường, hạn chế vận động mạnh khi tinh hoàn vẫn còn sưng, đau. Nên mặc xi-lip để treo nhẹ bìu lên.

Khi có nghi ngờ biến chứng viêm tụy, viêm não - màng não phải vào bệnh viện ngay để được khám và theo dõi một cách chặt chẽ. Mặc dù hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh quai bị nhưng các thuốc dùng điều trị hỗ trợ cũng không nên xem thường.

Cần đeo khẩu trang (cả người bệnh và người tiếp xúc) để tránh lây cho người khác. Trẻ em và người trưởng thành khi chưa có miễn dịch với quai bị thì cần tiêm vacxin phòng bệnh. Đây là biện pháp phòng bệnh có hữu hiệu nhất hiện nay.

Read More

Nguy cơ vô sinh ở XY do hậu quả của bệnh quai bị

Làm thế nào để tránh khỏi bệnh vô sinh vì nguyên nhân này nhỉ?

ảnh minh họa

Quai bị và những hậu quả đối với nam giới

Quai bị là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do siêu vi gây ra. Biểu hiện của căn bệnh này là sưng và đau tuyến nước bọt, chủ yếu là tuyến mang tai. Trong một số trường hợp, nó còn kèm theo cả viêm tuyến sinh dục, viêm màng não, viêm tụy và một số cơ quan khác…

Một trong những hậu quả nghiêm trọng của căn bệnh này đối với nam giới là gây viêm tinh hoàn dẫn đến vô sinh. Theo thống kê ở nam giới, cứ 10 người bị quai bị thì có khoảng 2 – 3 người mắc phải chứng viêm tinh hoàn. Tỷ lệ này thường gặp ở các thiếu niên đang trong tuổi dậy thì. Chính vì thế, các XY cần chú ý hơn để phòng tránh những hậu quả đáng tiếc nhé!

Cách đề phòng chứng vô sinh do quai bị

Tiêm vacxin phòng quai bị

Đây là biện pháp phòng tránh hữu hiệu nhất cho các bạn. Nó giúp chúng ta có đủ kháng thể đặc hiệu chống lại virus một cách chủ động, không cho chúng xâm nhập vào cơ thể. Ngoài ra, các bạn cũng không nên tiếp xúc với những người bị quai bị để tránh bị lây bệnh.

Bằng các cách này, chúng ta không chỉ tránh được chứng vô sinh do quai bị, mà còn có thể hạn chế được nguy cơ mắc bệnh, giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe nữa đấy!

Cách ly an toàn khi bị bệnh

Để phòng tránh những biến chứng do quai bị gây ra, nhất là biến chứng gây viêm tinh hoàn, các XY cần được cách ly và chăm sóc cẩn thận trong thời gian bị bệnh.

Trong khoảng thời gian ít nhất 2 tuần kể từ khi bị bệnh, các XY cần được cách ly, tránh tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Bên cạnh đó, các bạn cần chú ý vệ sinh răng miệng, ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa, giảm đau tại chỗ bằng cách đắp ấm vùng sưng, sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt nếu cần thiết.

Phòng tránh nguy cơ mắc biến chứng

Biến chứng viêm tinh hoàn gây vô sinh do quai bị gây ra có thể xuất hiện ngay trong thời gian bị bệnh hoặc sau khi bị bệnh. Vì thế, các bạn cần chú ý tới những biểu hiện của cơ thể để có thể chữa trị kịp thời.

Khi mắc phải chứng viêm tinh hoàn, tinh hoàn của các XY có thể bị sưng, đau, kèm theo tình trạng sốt cao. Một thời gian sau, tinh hoàn sẽ bị teo lại, làm suy giảm khả năng sinh tinh, dẫn đến vô sinh. Do đó, khi có những triệu chứng của viêm tinh hoàn, các XY cần đến bệnh viện khám ngay để có thể chữa trị kịp thời nhé!

Read More

Tìm hiểu về bệnh quai bị

Xin cho em biết bệnh quai bị là gì? Tác hại của bệnh? Đã bị bệnh quai bị một lần, triệu chứng như thế nào thì mới bị vô sinh.Và chính xác hơn là bệnh quai bị có khả năng gây vô sinh hay không? 

 

(Lan Thanh, lonelystar1023@)

- Bệnh quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do siêu vi trùng thuộc nhóm paramyxovirus gây ra. Biểu hiện lâm sàng của bệnh là viêm tuyến nước bọt, có khi viêm tuyến sinh dục, viêm màng não, viêm tụy cấp kèm theo.

Bệnh chủ yếu xảy ra ở trẻ em, lây lan chủ yếu qua nước bọt do bệnh nhân ho ra thành những hạt li ti có chứa virus.

Bệnh có thể ở thể nhẹ, bệnh nhân chỉ cảm thấy mệt mỏi, căng căng, khó chịu ở vùng mang tai. Nếu ở thể nặng hơn, bệnh nhân sẽ sốt, nhức đầu, biếng ăn, đau họng, nhai khó, đau vùng tuyến mang tai; tuyến mang tai sưng to, đỏ một bên hoặc cả 2 bên.

Có một số trường hợp nặng, tuyến dưới hàm và tuyến dưới cằm cũng sưng to, lưỡi gà của bệnh nhân cũng bị sưng to làm bệnh nhân ngạt thở phải vào bệnh viện mở khí quản cấp cứu.

Sau khi bệnh toàn phát khoảng 1 tuần, các triệu chứng lui dần và bệnh nhân sẽ hồi phục hẳn.

Người ta chỉ bị quai bị 1 lần trong đời vì sau khi khỏi bệnh, bệnh nhân sẽ được miễn dịch suốt đời.

Biến chứng của bệnh quai bị:

- Viêm màng não: chiếm 10- 35% trường hợp mắc bệnh.

- Viêm não: chiếm 0,5% trường hợp.

- Tổn thương thần kinh sọ não: điếc, mù, viêm tủy sống cắt ngang...

- Viêm tụy cấp: 3- 7% trường hợp, thường diễn biến nhẹ.

- Các biến chứng khác ít gặp hơn như: viêm cơ tim, viêm tuyến giáp,viêm gan, viêm đường hô hấp dưới, viêm cầu thận cấp, viêm đa khớp, xuất huyết giảm tiểu cấu...

- Biến chứng ở hệ sinh dục:

• Quan trọng nhất là viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn: chiếm khoảng 20 – 30% trường hợp mắc bệnh. Viêm tinh hoàn xảy ra sau khi viêm tuyến mang tai 7-10 ngày. Bệnh nhân sốt cao, lạnh run, tinh hoàn sưng to, đau, đỏ 1 hoặc 2 bên. Bệnh kéo dài 7- 10 ngày. Khoảng 30-40% trường hợp viêm tinh hoàn dẫn đến teo tinh hoàn sau 2-4 tháng.

• Viêm buồng trứng: chiếm khoảng 7% trường hợp nhưng rất hiếm khi xảy ra vô sinh.

Để biết có bị vô sinh do biến chứng của quai bị hay không, bạn phải đi khám ở các cơ sở y tế, bác sĩ sẽ khám xem có bị teo tinh hoàn (nếu là nam) hoặc teo buồng trứng (nếu là nữ) hay không? Các bác sĩ sẽ cho làm thêm các xét nghiệm cận lâm sàng như siêu âm tinh hoàn (hoặc tử cung và buồng trứng), làm tinh trùng đồ, nội soi ổ bụng để khảo sát cơ quan sinh dục nữ v.v... mới có thể kết luận được.

Bệnh quai bị có thể được đề phòng dễ dàng bằng cách chủng ngừa. Nếu nhà bạn có trẻ em chưa mắc bệnh quai bị, nên đến Trung tâm y tế quận, huyện hoặc Viện Pasteur TP HCM để chủng ngừa.

Read More

Những nguy hiểm khi bị bệnh quai bị

Bệnh quai bị nguy hiểm như thế nào, có thuốc điều trị không và làm sao để phòng ngừa căn bệnh này?
Chị Lê Ngọc Anh (Cầu Giấy)

Quai bị là bệnh nhiễm khuẩn cấp do virus gây ra. Theo thống kê của Bộ Y tế, tỷ lệ mắc bệnh quai bị ở nước ta là 47 ca mắc/100.000 người. Bệnh lây theo đường hô hấp, qua bụi, nước và hơi thở truyền trực tiếp từ người bệnh sang người lành. Thời gian ủ bệnh thường từ 15 đến 25 ngày với các triệu chứng không rõ ràng như sốt, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, đau cơ… Bệnh này không gây tử vong nhưng có thể để lại nhiều di chứng như viêm tuyến mang tai, viêm tinh hoàn (đối với bệnh nhân nam), viêm vú, viêm buồng trứng (đối với nữ), viêm hạch tiết nhầy hoặc gây viêm tụy, màng não, viêm đa khớp, tuyến giáp, não…
Hiện không có thuốc đặc trị bệnh này (thuốc kháng sinh cũng không có tác dụng), chủ yếu điều trị bệnh theo cơ chế và triệu chứng. Cụ thể, để chống viêm tinh hoàn thì người bệnh có thể chườm nóng tinh hoàn, nằm nghỉ trong thời gian đau (5 - 7 ngày) và dùng một ít thuốc chống viêm, giảm đau; để chống viêm tuyến nước bọt thì chườm nóng vùng hàm, xúc miệng bằng nước sát trùng, ngậm chanh, ăn thức ăn lỏng trong những ngày đau và cách ly bệnh nhân tối thiểu trong vòng 9 ngày. Để chống viêm tụy, nên ăn hạn chế và không nên ăn ngon; để chống viêm não, bác sỹ điều trị dùng Corticoide truyền tĩnh mạch chọc dịch não...
Cách phòng lây nhiễm là cách ly người bệnh, khi người lành tiếp xúc với bệnh nhân thì phải đeo khẩu trang; mọi người nên tiêm vắc xin phòng bệnh (đối với trẻ thì tiêm sau 15 tháng tuổi).

Read More