|
Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường xuất hiện nhiều vào mùa xuân |
|
Đây là một bệnh nhẹ nhưng nếu
không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến
chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, đặc biệt nguy hiểm nhất là
viêm sưng tinh hoàn, thường là một bên, xảy ra từ 20 - 30% ở nam giới
trưởng thành.
Nguyên nhân
Quai bị do virus gây nên, rất dễ lây qua đường hô hấp
và đường ăn uống, qua những giọt nước bọt khi bệnh nhân nói, ho, hắt
hơi. Bệnh thường hay gặp ở trẻ nhỏ, cả trẻ lớn chưa được tiêm phòng quai
bị và lứa tuổi vị thành niên chưa có miễn dịch quai bị, người lớn cũng
có thể mắc nhưng tỷ lệ là thấp hơn. Thời gian lây là từ 6 ngày trước khi
toàn phát và đến 2 tuần sau khi có triệu chứng bệnh lý.
Triệu chứng
Khi bị nhiễm virus quai bị, phần lớn bệnh nhân thấy
khó chịu từ 1 - 2 ngày trước khi các triệu chứng xuất hiện. Bệnh nhân bị
sốt cao (39 – 400C) trong 3 - 4 ngày, chảy nước bọt, sưng vùng mang
tai, dấu hiệu dễ nhận biết nhất là má sưng to, có thể sưng một bên
mặt rồi lan sang bên kia hoặc sưng hai bên cùng một lúc. Tuy nhiên, có
khoảng 25% người bị nhiễm virus quai bị mà không có triệu chứng bệnh lý,
đây là những đối tượng có khả năng truyền bệnh mà người xung quanh
không biết. Bệnh thường tự khỏi sau 1 tuần đến 10 ngày. Sau đó, bệnh
nhân được miễn dịch suốt đời.
Bệnh quai bị ở người lớn thường nặng và có nhiều biến
chứng hơn ở trẻ em nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có
thể có các biến chứng như: viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn, nhồi máu
phổi, viêm buồng trứng, viêm tụy; tổn thương thần kinh; đặc biệt bệnh
quai bị ở phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu của thai kỳ có thể gây sẩy
thai hoặc sinh con dị dạng, trong 3 tháng cuối của thai kỳ có thể sinh
non hoặc thai chết lưu.
Phòng và điều trị
Đây là bệnh do virus gây ra nên chưa có thuốc điều
trị đặc hiệu, các trường hợp mắc bệnh phải được nghỉ ngơi tại chỗ; ăn
thức ăn mềm, dễ nuốt. Khi bị mắc bệnh, người bệnh cần vệ sinh răng
miệng thường xuyên; cần được cách ly trong khoảng 2 tuần kể từ khi
có triệu chứng sưng ở mang tai. Trẻ em bị bệnh không được đến trường, vì
như vậy sẽ là nguồn lây bệnh cho các trẻ khác. Người lớn mắc bệnh cũng
cần được cách ly như trẻ nhỏ tại phòng riêng. Các đồ vật có liên quan
đến chất tiết mũi, họng cần phải được diệt khuẩn tốt. Có thể giảm đau
tại chỗ bằng cách đắp ấm vùng sưng, giảm đau toàn thân và hạ sốt bằng
Paracetamol. Trường hợp viêm tinh hoàn, chú ý mặc quần lót nâng tinh
hoàn để giảm đau; nghỉ ngơi là chủ yếu, hạn chế vận động. Trường hợp
bệnh nhân đã giảm sốt mà sốt trở lại hoặc đau vùng bụng dưới cần đưa đến
cơ sở y tế để khám và điều trị tránh biến chứng nặng hơn.
Để phòng bệnh, ngoài các biện pháp cách ly với người
bệnh thì phương pháp tiêm phòng là tốt nhất. Hơn 95% những người được
tiêm chủng được miễn dịch rất lâu, có thể suốt đời. Vaccine có thể tiêm
bất kỳ lúc nào từ 12 tháng tuổi trở lên. Trẻ vị thành niên và người lớn
nếu đã có tiếp xúc với bệnh nhân quai bị nhưng chưa có tiền sử mắc quai
bị và chưa được tiêm chủng theo lịch phòng bệnh quai bị thì nên tiêm
chủng để có thể phòng bệnh tốt nhất cho bản thân và con mình.
|
0 nhận xét :
Đăng nhận xét